Written by
Dr. George Papanicolaou, DO
DEHB'yi Nasıl Tedavi Ediyorum: Bir Fonksiyonel Tıp Doktoru Açıklıyor
İlk tanıştığımızda bir ebeveyn "O çok zeki ama ödevlerini teslim edemediği ve öğretmenlerine konsantre olamadığı için başarısız oluyor," diye başladı. İlk görüşmemiz sırasında bir diğeri: "Sürekli konuşmasa ve tüm sınıfın konsantrasyonunu bozmasa çok daha iyi olurdu’’ diye devam etti.Bu hayal kırıklığına uğramış, endişeli ebeveynler çocuklarını ofisime getiriyorlar çünkü çocukları okuldaki rahatsız edici davranışları, işbirliği eksikliği veya dikkatlerini verememe konusunda uyarı almış oluyor. Öte yandan ebeveynler çocuklarını çok aktif, tembel, düzensiz, dikkati kolayca dağılan bir çocuk olarak görüyorlar.
Bu ve diğer semptomlar, Amerikan Ulusal Akıl Sağlığı Enstitüsü'nün "işleyişi veya gelişimi engelleyen, devam eden bir dikkatsizlik ve / veya hiperaktivite-dürtüsellik paterniyle işaretlenmiş bir beyin bozukluğu" olarak tanımladığı Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğunu (DEHB) önermektedir. https://www.nimh.nih.gov/health/topics/attention-deficit-hyperactivity-disorder-adhd/index.shtml
Amerikan Psikiyatri Birliği, çocukların yaklaşık yüzde beşinde DEHB olduğunu savunuyor, ancak diğer uzmanlar daha yüksek oranlar tahmin ediyor.
https://www.cdc.gov/ncbddd/adhd/data.html
DEHB'yi anlamak için beyninizde birçok yöne giden çapraz kablolar olduğunu düşünün. Çoğu insan için, bir düşünce A noktasından B noktasına hareket eder. DEHB olan biri için, bir düşünce A noktasında başlar, ancak B noktasına gelmeden önce, C ve hatta belki D önce dikkatlerini çeker. B noktasına varmadan önce tamamen dikkatleri dağılmış olur.
Aslında, DEHB'li bir çocuk duyduğu ve gördüğü neredeyse her şeye dikkat eder ve onunla ilgilenir. Diğer şeyleri engelleyerek son derece ilginç bir konuya odaklanırlar. Bir ebeveyne veya öğretmene göre bu durum, DEHB'li çocuk onları umursamıyor gibi görünür.
Beyindeki bu hatalı çapraz kablolama iki sorun yaratır:
1. Organizasyonel anlamda eksiklik. Bir projeyi baştan sona takip etmek ve sonlandırmak DEHB li çocuklar için zordur. Çoğu zaman, çok adımlı projeler bunaltıcı hale gelir, bu nedenle DEHB'li bir çocuk nereden başlayacağını bilemez. (Ebeveynler, işleri ayrı adımlara bölerek ve çocuğun unutmaması için kapının yanına bir sırt çantası koymak gibi hatırlatma sistemleri oluşturarak yardımcı olabilirler.)
2. Dürtüselliği yönetmede yetersizlik. DEHB olan bir çocuk, sonuçlarını düşünmeden bir şeyler yapabilir. Çevrelerindekilerin davranışlarını anlayamazlar ve benzer şekilde davranmaya devam ederler. Rastgele bir düşünceyle dürtüsel olarak hareket ederler, çoğu zaman da etraflarındakileri kızdırırlar.
DEHB li çocukların özgüvenleri düşüktür ve karşısındaki insana karşı güven sorunu yaşarlar. Bir çocuğu açıp, hayal kırıklığını ve kafa karışıklığını kelimelere dökebilirsem, güven kazanma şansım artar, bu da daha etkili tedavi sağlar ve bu sorunları en aza indirir.
DEHB'nin bir çocuğu başarısız bir hayata mahkum etmediğine inanıyorum. Aslında, en büyük keşiflerimizin ve icatlarımızın çoğu DEHB olan kişiler tarafından yapılmıştır.
Bir Fonksiyonel Tıp doktoru olarak, çocuklara semptomlara veya koşullara göre etiket koymak yerine, DEHB'yi neyin tetiklediğine odaklanırım. Çoğu çocuğun genetik, çevre, gıda intoleransları, toksisite ve kötü beslenme gibi birden fazla tetikleyicileri vardır.
İlaç tedavisi ve davranış değişikliği kesinlikle yardımcı olurken, diyet de önemli bir rol oynar ve semptomları şiddetlendirebilir. Bu açıdan bakıldığında, aşağıdaki beş beslenme stratejisinin DEHB olan hemen hemen her çocuğa fayda sağlayabildiğini gördüm.
1. Antienflamatuar gıdaları beslenmenize dahil edin. DEHB'nin altında kronik inflamasyon yatar ve tipik Amerikan diyeti oldukça inflamatuardır. Araştırmalar, omega-3 yağ asitlerinin DEHB'li çocuklara fayda sağlayabileceğini göstermektedir.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4968854/
DEHB'yi tedavi etmek için kullanılan ilaçlar beynin dopamin reseptörlerini uyarabilmektedir ama yanı işi Omega-3 yağ asitleri de yapabilir. Terapötik dozlarda, bu yağ asitleri dopamin üretimini ve reseptörlerini artırabilir.
https://www.nimh.nih.gov/health/topics/attention-deficit-hyperactivity-disorder- adhd/index.shtml
Çoğu çocuk düzenli olarak mevsiminde deniz balığı yemiyor, bu yüzden balık yağı ve ceviz tüketimi tedavide önemli rol oynar.
2. Eliminasyon diyetini deneyin. Glüten, süt ürünleri ve diğer potansiyel gıda hassasiyetleri bağışıklık sistemini aşırı reaktif hale getirebilir, enflamasyonu artırabilir ve bağırsak geçirgenliği (sızdıran bağırsak) gibi sorunlar yaratabilir. Çalışmalar, eliminasyon diyetinin DEHB'ye fayda sağladığını göstermektedir.
https://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(10)62227-1/abstract.
Uygulamamda, bu sorunlu yiyecekleri ortadan kaldırmanın DEHB olan çocuklar için harikalar yaratabileceğini buldum. Daha iyi hissederler, daha iyi odaklanırlar ve okulda daha iyi performans gösterirler.
3. Besin değeri yüksek gıdalara odaklanın. Araştırmacılar şekerin - özellikle işlenmiş gıdalardaki basit şekerlerin, çocuklarda DEHB riskini artırabileceğini buldu. Bir çalışma, şeker tüketimi arttığında daha yüksek düzeyde hiperaktivite ve DEHB benzeri dikkat bozuklukları yaşandığını gösterdi.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3133757/
Diğer araştırmalar gıda boyalarının ve koruyucuların DEHB'de tetikleyici faktörler olabileceğini işaret ediyor.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4322780/
DEHB li çocukları, bol meyve, sebze ve işlenmemiş gıdalarla beslemek zor gibi görünse de kaliteli hayvansal gıdalar, davranış ve odaklanmada önemli gelişmeler yaratıyor.
4. Mineral ve vitamin düzeylerini optimum seviyeye getirin. DEHB li birçok çocuk, önemli vitamin ve minerallerden yoksundur. Çalışmalar, DEHB olan çocuklarda çok düşük D vitamini seviyeleri bulmaktadır.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4670977/
Benzer şekilde, magnezyumun DEHB'yi tedavi etmede çok etkindir.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23808779
5. Bağırsaklara odaklanın. Araştırmacılar bağırsak-beyin bağlantısını öğrenmeye devam ediyor. Araştırmalar, beslenmenin, DEHB gibi bozukluklarda anahtar rol oynayan bağırsak mikrobiyotasını etkilediğini gösteriyor.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3139398/
Probiyotikler, prebiyotikler ve diğer lif bakımından zengin yiyecekler, iyi bağırsak florasını besler ve kötü bakterileri dışarıda bırakır. Araştırmalar, probiyotiklerin DEHB tedavileri arasında etkili olabileceğini gösteriyor.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18444966
Ebeveynleri, lahana turşusu gibi fermente seçenekler, çiğ kuruyemişler, tohumlar ve baklagiller gibi lif açısından zengin gıdalar gibi bağırsakları iyileştiren yiyecekleri tüketmeleri konusunda bilgilendiriyorum.
Nihai hedefim, okuldaki ve evdeki hayatı herkes için kolaylaştırmak, aynı zamanda DEHB'nin kötü bir şey olmadığını göstermek. DEHB li çocuklar genellikle dikkat çekici derecede zeki ve yaratıcıdır. Doğru tedavi ile geleceğin liderleri, yaratıcıları, sanatçıları ve bilim adamları olacaklar.