Antioksidanlar ve Gökkuşağı Beslenme

Antioksidanlar ve Gökkuşağı Beslenme

Antioksidanlar ve Gökkuşağı Beslenme sağlık açısından önemlidir. Antioksidanlar, fitokimyasallar olarak adlandırılan bitki kimyasallarıdır. Bu maddeler bitkilerde doğal olarak bulunur ve sağlığımıza çok büyük yararlar sağlar.

 

Antioksidanlar ve Serbest Radikal Hasar

Antioksidanlar, hücrelerimizin oksidasyondan zarar görmesini önler. Bu, serbest radikaller olarak bilinen kararsız moleküller oluşturan doğal metabolizmamızla bağlantılı bir süreçtir.

Serbest radikaller, eşleşmemiş elektronlarla tek atomlara bölünmüş oksijen molekülleridir. Elektronlar çiftler halinde olmayı tercih ettiklerinden, bu yalnız elektronlar kararsızdır. Stabil hale gelebilmeleri için diğer elektronları ararlar ve bu süreçte oksidatif strese neden olurlar. Serbest radikal nötrleştirilinceye kadar hız kesmeden devam edecek bir zincirleme reaksiyon oluşur.

Oksidasyona basit bir örnek, havaya maruz kaldığında kahverengiye dönen kesilmiş bir elmadır. Vücut, bu süreci hücrelere zarar vermeden söndürmek için stratejiler geliştirmiştir. Antioksidanların
devreye girdiği yer burasıdır. Antioksidanlar, oksidasyon sürecini durdurmak için bağışlayabilecekleri fazladan bir elektrona sahiptirler.

 

Serbest Radikal Hasarı

Yaşlanma, DNA hasarı, kronik hastalıklar ve iltihaplanma dahil olmak üzere vücuttaki dejeneratif sürecin arkasında serbest radikaller rol oynamaktadır. İşlenmiş gıdalar, hava kirliliği veya sigara gibi çevresel kimyasallar, yoğun egzersiz, kronik stres, kimyasal bazlı ev ve güzellik ürünleri ve hatta güneş ışığı gibi birçok madde de serbest radikaller üretebilir.

 

Bitki Pigmentleri

Pek çok antioksidan bitki pigmentleri olarak işlev görür, burada rolleri bitkiye kendi serbest radikallerinden, mikroplarından, ultraviyole ışığından koruma sağlamak ve böcekler tarafından yenmesini önlemektir.

Bir meyve veya sebzenin rengine bakmak, bize her zaman tam olarak ne tür bir antioksidan içerdiğini söylemese bile, belirli bir düzeyde antioksidan içerdiğine dair bir ipucu verir. Bitkisel gıdaların çoğu birçok farklı antioksidan içerir.

 

Antioksidan Türleri

Pek çok antioksidan türü olmasına rağmen, iki yaygın sınıflandırma şunları içerir:

 

Polifenoller

Bu antioksidan ailesi, dört binden fazlasının var olduğu bilinen flavonoidleri içerir. Flavonoid örnekleri arasında kırmızı soğanda yoğun olarak bulunan quercetin ayrıca elma ve turunçgillerde bulunan rutindir. Yeşil çayda da belirli bir flavonoid türü bulunur.

Diğer örnekler, baklagillerde bulunan izoflavonların yanı sıra, dutsu meyvelerde yoğun olarak bulunan flavonlar, antosiyaninler ve kateşinleri içerir.

Antosiyaninler yiyeceklere mavi, mor veya kırmızı renk verirler. Mavi ne kadar koyu ise antosiyanidin içeriği o kadar yüksek olur. Betasiyanin pancarın harika mor rengini verir.

Kapsamlı bir şekilde araştırılan bir polifenol, kırmızı şarap ve üzüm kabuğunda bulunan resveratrol’dur.

 

Karotenoidler

Karotenoidlerin örnekleri arasında beta karoten, lutein ve likopen bulunur.

Likopen kırmızımsı, pembe renktedir ve domates, karpuz ve greyfurt da yoğun olarak bulunur. Lutein ise lahana gibi yeşil yapraklı sebzelerde ve kabak gibi sarı sebzelerde bulunur. İyi beta karoten kaynakları arasında havuç, tatlı patates ve yeşil yapraklı sebzeler bulunur. Kırmızı / turuncu bir pigmente sahiptir.

A, C ve E vitaminleri, çinko ve selenyum gibi belirli vitamin ve mineraller de antioksidan görevi görür.

Zerdeçaldaki turuncu pigment olan kurkumin aynı zamanda güçlü bir antioksidan görevi görür.

Antioksidanların Özellikleri

Bazı antioksidanlar, belirli dokuları özellikle korumaktadır. Örneğin luteinin göz sağlığını desteklediği, antosiyaninlerin ise kalp sağlığında rol oynadığı görülmektedir.

Gökkuşağını Yemek

İyi bir renk yelpazesi şeklinde yemek önemli olsa da, hangi pigmentlerin hangi işleve sahip olduğuna çok fazla takılmamak en iyisidir. Her bir renk, bir dizi sağlık yararıyla ilgilidir.

Önerilen günde beş porsiyon meyve ve sebze yemektir, ancak araştırmalar, günde on veya daha fazla porsiyonun kronik hastalıklara karşı önemli ölçüde koruma sağladığını göstermektedir.

Sebzeleri yemeğinizin ana parçası yapın. Hem alışveriş arabanızda hem de her öğünde farklı renkler seçin. Her gün kırmızı, yeşil, turuncu / sarı, mavi / mor bir şeyler yemeyi hedefleyin.

Bizler ne sindiriyorsak oyuz. Bu, sindirim sisteminizin son derece sağlıklı olmasını sağlamanın önemini gösterir.

 

Ayrıca bknz. sağlıklı beslenme nedir?  https://kadin.com/saglikli-beslenme-nedir

Ayrıca bknz. duygusal yeme bozukluğu? https://klinikarezonans.com/duygusal-yeme-bozuklugu/